“10. Sınıf Tarih Ders Kitabı Cevapları Sayfa 176 Ata Yayınları” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
10. Sınıf Tarih Ders Kitabı Cevapları Ata Yayınları Sayfa 176
6.2.2. Osmanlı Şehzadeleri ve Sancağa Çıkma Usulleri
Osmanlı Devleti’nde, padişahın erkek çocuklarına “şehzade” (Görsel 6.7) denirdi. Osmanlı şehzadeleri ilk eğitimlerini Topkapı Sarayı’nda, dönemin en ünlü hocalarından alırlardı. Topkapı Sarayı’nda, “Şehzadegân Mektebi” diye adlandırılan bölümde şehzadeler, iç oğlanlarla birlikte dinî, İlmî ve idari alanlarda eğitim görürlerdi. Her şehzade mutlaka Arapça ve Farsçayı öğrenmek zorundaydı. Bunların dışında, binicilik ve dövüş sanatları gibi eğitimler de alırlardı. Bu eğitim süreci bittikten sonra şehzadelerin sancağa çıkma süreci başlardı.
Osmanlı Devleti’nin şehzadeleri sancağa göndermesindeki amaç, şehzadelerin gelecekte hükümdar adayı olmaları vesilesiyle gerekli beceri ve tecrübeyi almalarını sağlamaktı. Bu yüzden şehzadelere yardımcı olmaları için yanlarına tecrübeli şehzade eğitmenleri (lala) verilirdi. Osmanlı Devleti’nde sancağa çıkma yaşı genelde on beş idi. Ancak bu durum genel bir kural değildi. Nitekim Osmanlı tarihinde daha erken yaşlarda sancağa çıkan şehzadeler mevcut idi. Örneğin II. Mehmet (Fatih) sekiz yaşında, II. Bayezid ise yedi yaşında sancağa gönderilmişlerdir.
Osmanlı Devleti’nde, başlıca şehzade sancakları; İzmit, Bursa, Kefe, Konya, Kastamonu, Kütahya, Manisa ve Amasya gibi şehirler idi. Şehzadeler sancağa çıkarken yanlarında annesi, lalaları ve askerleri dışında; defterdar, nişancı, Divân kâtibi, kapı ağası, hekim, bahçıvan vb. görevlileri de götürürlerdi. Sancakta bulunan şehzadelere “Çelebi Sultan” denirdi. Çelebi sultanlardan yaşları müsait olanlar, tıpkı devletin merkezinde bulunan Divâna benzer bir teşkilatı kurarak bu sayede sancaklardaki idari işleri yürütürlerdi. Diğer yandan şehzadeler görev yaptıkları sancaklarda dirlik dağıtabilir, resmî belge ve yazışmalara kendi tuğralarını çekebilirlerdi. Ancak tüm bu işleri merkeze yani başkente bildirmek ve kayıt altına almak zorundaydılar. Neticede şehzadeler devlet yönetimini yaşayarak uygulamalı olarak öğrenmiş olur, çok tecrübeli devlet adamlarının gözetiminde hem sancaktaki işleri yürütür hem de devlet tecrübesi kazanırlardı.
Osmanlı şehzadeleri görevleri boyunca bağlı bulundukları sancaklarda halkla iç içe olur, halkın sorunlarıyla yakından ilgilenirlerdi. Bu sayede iktidara geldiklerinde halkın taleplerini göz önünde bulundurarak idari kadrolarını da buna göre şekillendirirlerdi. XVI. yüzyıl sonlarına doğru Osmanlı Devleti’nde, şehzadelerin sancağa çıkma yöntemleri ile ilgili birtakım değişiklikler yapıldı. II. Selim Dönemi’nden itibaren sadece büyük ve hükümdar adayı olan şehzadenin sancağa çıkmasına karar verildi ve sadece Manisa şehri şehzade sancağı olarak belirlendi. XVII. yüzyıldan itibaren büyük şehzadenin de sancağa çıkma usulüne tamamen son verildi. Bundan sonra şehzadeler sancaklarda değil sarayda eğitim almaya başladı.
Tartışalım
Osmanlı Devleti’nde, şehzadelerin sancağa çıkma usulüne son verilmesi ne gibi sonuçlara neden olmuş olabilir? Arkadaşlarınızla değerlendiriniz.
- Cevap: Şehzadelerin sancağa çıkma usulünün sona ermesi, şehzadelerin yönetim deneyimi kazanma fırsatını kaybetmelerine ve halkla daha az etkileşimde bulunmalarına neden olmuş olabilir.
10. Sınıf Ata Yayıncılık Tarih Ders Kitabı Sayfa 176 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
Yorum Yap